Ενέργειες Οργανώσεων Καταναλωτών κατά της TEMU – Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της APPLE – Άλλες δράσεις
Στις 20 Φεβρουαρίου 2024, η Toy Industries of Europe (TIE), δημοσίευσε τα αποτελέσματα έρευνας (mystery shopping) που πραγματοποίησε σε σχέση με την κινέζικη πλατφόρμα πώλησης καταναλωτικών προϊόντων TEMU, www.toyindustries.eu/95-of-toys-bought-from-new-online-platform-break-eu-safety-rules/ τα αποτελέσματα της οποίας κατέδειξαν ότι 18 από τα 19 παιχνίδια που αγοράστηκαν μέσω της ηλεκτρονικής σελίδας αποτελούν κίνδυνο για την ασφάλεια των παιδιών, αφού παραβίαζαν τις διατάξεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για την ασφάλεια παιχνιδιών.
Στις 19 Μαρτίου 2024, η γραμματεία της BEUC κάλεσε τα μέλη της – οργανώσεις καταναλωτών, μαζί και τον Κυπριακό Σύνδεσμο Καταναλωτών ο οποίος εκπροσωπεί την Κύπρο, όπως παρουσιάσουν οποιαδήποτε στοιχεία έχουν στη διάθεση τους που να αφορούν καταγγελίες καταναλωτών σε εθνικό επίπεδο σε σχέση με την πιο πάνω πλατφόρμα. Ενδεικτικά, η Ένωση Καταναλωτών της Γερμανίας («Federation of German Consumer Organisations»), μέλος της BEUC, κατέγραψε συνολικά 50 καταγγελίες για το έτος 2023 (Αύγουστο – Δεκέμβριο), εκ των οποίων οι 12 καταγγελίες αφορούν αργοπορία σε σχέση με την παράδοση προϊόντων, οι 7 για ακύρωση της σύμβασης από πλευράς της εταιρείας TEMU άνευ προηγούμενης ενημέρωσης των καταναλωτών, ενώ 6 περιπτώσεις αφορούσαν παράβαση των όρων της συμφωνίας και συγκεκριμένα του δικαιώματος υπαναχώρησης. Το 2024 (Ιανουάριο – Φεβρουάριο) καταγράφηκαν 33 καταγγελίες, εκ των οποίων οι 10 αφορούσαν την παράβαση των όρων της συμφωνίας και συγκεκριμένα του δικαιώματος υπαναχώρησης, ενώ 3 αφορούσαν παραπλανητική διαφήμιση, διακοπή παράδοσης/υπηρεσίας και ακύρωση της σύμβασης. Το σύνολο των καταγγελιών που έχουν καταγραφεί αποδείκνυαν την κατάφορη παράβαση των νομοθεσιών για τα δικαιώματα των καταναλωτών και την προστασία προσωπικών δεδομένων, καθώς προκύπτουν αρκετά φορολογικά ζητήματα.
Από την άλλη η Ιταλική Οργάνωση καταναλωτών “Altroconsumo”, η οποία είναι μέλος της BEUC, διαπίστωσε τον Οκτώβριο του 2023 ότι 9 από τα 13 καλλυντικά που δοκιμάστηκαν και αγοράστηκαν στην πλατφόρμα της, είτε δεν περιλάμβαναν τη λίστα των συστατικών που ανέφεραν στη συσκευασία τους, είτε περιείχαν μόνο ένα μέρος αυτών. Επιπρόσθετα, καταγράφηκαν πέραν των 100 καταγγελιών που αφορούσαν τεχνικές χειραγώγησης, όπως είναι τα σκοτεινά μοτίβα, προκειμένου να κατευθύνει τους καταναλωτές να ξοδεύουν περισσότερα από όσα αρχικά θα ήθελαν και με αθέμιτο και παραπλανητικό τρόπο καθιστούσε ιδιαίτερα πολύπλοκη τη διαδικασία διαγραφής του λογαριασμού τους.
Η πρακτική αυτή της εταιρείας TEMU καταδεικνύει για άλλη μια φορά τις προκλήσεις που συνδέονται με τις ηλεκτρονικές πωλήσεις προϊόντων από εμπόρους εγκατεστημένους εκτός της ΕΕ, καθώς και τη δυσκολία επιβολής της νομοθεσίας για την ασφάλεια των προϊόντων και των γενικών δικαιωμάτων των καταναλωτών. Με αφορμή το πιο πάνω θέμα, η BEUC σε συνεργασία με 17 οργανώσεις καταναλωτών κατέθεσαν στις 16 Μάιου 2024 καταγγελία κατά της εταιρείας TEMU στις αρμόδιες εθνικές εποπτικές Αρχές καθώς και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητώντας την παρέμβαση τους για άμεση συμμόρφωση της εταιρείας με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, αφού τα προϊόντα της διατίθενται σε ευρωπαίους καταναλωτές.
Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της εταιρείας Apple:
Μετά από εκτεταμένη έρευνα και κατόπιν συνεχών προειδοποιήσεων της BEUC και των μελών της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 4 Μαρτίου 2024, αποφάσισε ότι η Apple έκανε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στη διανομή εφαρμογών ροής μουσικής μέσω του App Store της, κατά παράβαση των αντιμονοπωλιακών κανόνων της Συνθήκης ΕΕ για την κατάχρηση της μονοπωλιακής εξουσίας, εμποδίζοντας τους καταναλωτές να κάνουν συνειδητές επιλογές υπέρ εναλλακτικών φθηνότερων επιλογών.
Η απόφαση αυτή επιβεβαιώνει τις θέσεις μας ότι οι καταναλωτές της Ευρώπης έχουν το δικαίωμα να βλέπουν πληροφορίες σχετικά με φθηνότερες επιλογές υπηρεσιών ροής μουσικής, χωρίς να το εμποδίζει η Apple. Αυτή η απόφαση – σε συνδυασμό με την αποτελεσματική επιβολή του νόμου για τις ψηφιακές αγορές – αναμένεται να βοηθήσει τους καταναλωτές να επωφεληθούν από πιο ανταγωνιστικές και καλύτερες ψηφιακές υπηρεσίες.
Προγραμματισμένες δράσεις:
1) Η BEUC σε συνεργασία με τις οργανώσεις καταναλωτών κατέγραψαν περιπτώσεις κατά τις οποίες βιντεοπαιχνίδια μέσω αθέμιτων/παραπλανητικών τεχνικών, ωθούν τους καταναλωτές να αγοράζουν εικονικά νομίσματα ώστε να ολοκληρώσουν τα διάφορα στάδια παιχνιδιού. Η ΒEUC και τα μέλη της σε ειδική συνεδρία στις 22 Μάιου 2024 θα αποφασίσουν για τις επόμενες ενέργειες τους.
2) Greenwashing στον τομέα της μόδας: Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2024, σε ειδική συνεδρία της BEUC με τα μέλη της, θα αποφασιστούν οι επόμενες ενέργειες ως προς τις εταιρείες που παρουσιάζουν αθέμιτους/παραπλανητικούς οικολογικούς ισχυρισμούς εις βάρος των καταναλωτών.Η μελέτη της BEUC “Taming Temu: Why the fast-growing online marketplace fails to comply with the EU Digital Services Act -May 2024” στην αγγλική γλώσσα και το παράρτημά της.
