Εμπορία φθαρτών και λιανικές τιμές πώλησής τους.

Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών με δημόσιες δηλώσεις επανειλημμένα ζήτησε τη διεξαγωγή έρευνας αναφορικά με την εμπορία των φρέσκων φρούτων και λαχανικών. Δυστυχώς δεν υπάρχουν ενδείξεις για τη διεξαγωγή μιας τέτοιας έρευνας.

Όπως όλοι μας γνωρίζουμε, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι στην καθημερινή μας διατροφή και επηρεάζουν σημαντικά τον οικογενειακό μας προϋπολογισμό. Για το λόγο αυτό, ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών διεξήγαγε έρευνα για διαπίστωση τυχόν ενδείξεων που να οδηγούν σε ενέργειες ή και τρόπο εμπορίας που βοηθούν στην αύξηση των λιανικών τιμών πέραν των λογικά αναμενόμενων. Η έρευνα κάλυψε συνολικά 30 είδη φρούτων και λαχανικών.

Δυστυχώς, κατά την έρευνα διαφάνηκαν ανησυχητικά στοιχεία που φαίνεται να δικαιολογούν τις ανησυχίες των καταναλωτών ότι υπάρχει υπέρμετρη αύξηση των λιανικών τιμών.

1. Από το 1969 (Κ.Δ.Π. 264/69) μέχρι το 1998 (Κ.Δ.Π. 213/98) καθορίζονταν ανώτατα ποσοστά κέρδους στη λιανική τιμή πώλησης των φρούτων και λαχανικών. Τα ποσοστά αυτά ήταν σε ισχύ για 29 συνεχή χρόνια χωρίς τροποποίησή τους. Το γεγονός αυτό οδηγεί στο ασφαλές συμπέρασμα ότι τα καθορισμένα τότε ανώτατα ποσοστά κέρδους λιανικής πώλησης τύγχαναν αποδοχής και θεωρούνταν λογικά από όλους τους ενδιαφερόμενους.

Επιπρόσθετα, από το 1991, (Κ.Δ.Π. 287/91) μέχρι το 1998, οι χονδροπώλες φθαρτών ήταν υποχρεωμένοι να εκδίδουν στον παραγωγό, μέσα σε τρεις μέρες από τη διάθεση των φθαρτών, απόδειξη που να δείχνει την ποσότητα και την τιμή που διατέθηκαν τα φθαρτά, το ολικό ποσό χρημάτων που εισπράχθηκε, όπως επίσης και το ποσό προμήθειας που αποκόπηκε για τις υπηρεσίες τους. Το μέσο ποσοστό της προμήθειας των χονδροπωλών ήταν 15%.

2. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύονται από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, μέσω της εφαρμογής e-κοφίνι, διαπιστώνεται ότι η διαφορά της τιμής που πληρώνεται ο παραγωγός, σε σύγκριση με τη λιανική τιμή πώλησης, είναι υπέρμετρη και σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνά κατά πολύ ακόμα και την τιμή που πληρώνεται ο παραγωγός.
3. Σύμφωνα πάλι με τα ίδια στοιχεία, η τιμή χονδρικής πώλησης είναι ψηλότερη από την τιμή λιανικής πώλησης. Θα πρέπει να δοθεί μια λογική εξήγηση γιατί συμβαίνει αυτό.

Όλα τα πιο πάνω στοιχεία υπολογίστηκαν με βάση τη μέση τιμή της περιόδου από 18 Απριλίου 2024 μέχρι 04 Ιουλίου 2024.

Γενικά συμπεράσματα.

1. Αν ληφθεί υπόψη ότι το λογικό συνολικό ποσοστό μικτού κέρδους υπολογιζόμενο στην τιμή που πληρώνεται ο παραγωγός είναι στο 50% – 60% (25% – 30% για όλους τους μεσάζοντες και 25% – 30% για τη λιανική πώληση), τότε στα 27 από τα 30 είδη που κάλυψε η έρευνα ξεπερνούν αυτό το λογικό ποσοστό μικτού κέρδους του 50% – 60% που φθάνει μέχρι και το 107%.

Στις ντόπιες μπανάνες το ποσοστό διαφοράς μεταξύ της τιμής παραγωγού και της λιανικής τιμής φθάνει το 171% και στις ντομάτες Cherry 120%. Όμως τα είδη αυτά δεν περιλαμβάνονται στο λογικό μικτό ποσοστό κέρδους του 50% – 60% γιατί έχουν επιπρόσθετα κόστη ωρίμανσης και συσκευασίας.

2. Για τις ντόπιες μπανάνες το συνολικό λογικό μικτό ποσοστό κέρδους εκτιμάται στο 75 – 80% υπολογιζόμενο στην τιμή που πληρώνεται ο παραγωγός και το συνολικό μικτό κέρδος που αποκομίζεται σήμερα ανέρχεται μέχρι το 171%.
3. Τα μεγαλύτερα μικτά ποσοστά κέρδους για την περίοδο 18 Απριλίου 2024 μέχρι 04 Ιουλίου 2024, εκτός από τις ντόπιες μπανάνες και τις ντομάτες Cherry, παρατηρήθηκαν στις φράουλες πεδινής, 107%, μελιτζάνες μαύρες 97%, Καρότα 97%, κρεμμύδια κεφαλές 92%.

Για όλα τα άλλα είδη, τα μικτά ποσοστά κέρδους καταγράφονται στους σχετικούς πίνακες που επισυνάπτονται.

Τα πιο πάνω στοιχεία, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην εμπορία των φρέσκων φρούτων και λαχανικών που οδηγεί στην υπέρμετρη αύξηση των λιανικών τιμών τους. Το πρόβλημα αυτό θα πρέπει το συντομότερο δυνατό να αντιμετωπιστεί από τις Αρμόδιες Αρχές. Η λήψη των ενδεδειγμένων μέτρων είναι επιβεβλημένη γιατί το πρόβλημα επηρεάζει όχι μόνο τους καταναλωτές σε μια παρατεταμένη περίοδο ακρίβειας, αλλά και τους παραγωγούς οι οποίοι δεν αμείβονται σύμφωνα με την τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής.

Επισυνάπτονται όλοι οι πίνακες και τα σχετικά γραφήματα των τιμών, όπως επίσης και τα σχετικά Διατάγματα που αναφέρονται στην ανακοίνωση για πληρέστερη ενημέρωση.